Bạc hà

1. Đặc điểm của lá bạc hà

Lá bạc hà, tên gọi khác là bạc hà Âu, có tên tiếng Anh peppermint hoặc mint. Đây là một loại cây lai tự nhiên giữa Mentha aquatica và Mentha spicata nên cũng có tên khoa học là Mentha – piperita. Cây bạc hà có nguồn gốc từ khu vực châu Âu và Trung Đông, ngày nay nó được trồng phổ biến trên toàn thế giới.

Bạc hà thuộc loại cây cỏ sống nhiều năm và có xu hướng lụi tàn vào mùa đông. Thân cây mọc đứng hoặc mọc bò, có thể phát triển cao đến 1m. Lá bạc hà mọc đối, có hình trứng, mép khía răng và dài khoảng 4 – 9cm kèm chiều rộng khoảng 1.5 – 4cm. Lá có màu xanh đậm, xuất hiện lông ở cả hai mặt lá. Hoa của cây bạc hà có màu trắng hoặc tím hồng, tập trung nhiều ở kẽ lá.

Cây bạc hà phát triển tốt nhất ở những nơi ẩm ướt và dưới bóng râm. Toàn bộ cây bạc hà đều chứa tinh dầu thơm. Người ta thu hoạch lá và ngọn hoa để sử dụng vì chứa nhiều chất menthol. Bạc hà còn được làm chất tạo gia vị trong nhiều sản phẩm như kẹo, kem, trà và kể cả dầu gội và xà phòng tắm.

Bạc hà cũng đã trở thành loại thảo dược được sử dụng lâu đời vào khoảng 10000 năm trước vì nó có thể kích thích hệ tiêu hóa, sát trùng mạnh, chữa cảm sốt, ngạt mũi và đau bụng.

2. Thành phần dinh dưỡng của lá bạc hà

Lá bạc hà chứa lượng lớn chất chống oxy hóa và vitamin A, có lợi cho sức khỏe để bảo vệ cơ thể tránh khỏi stress oxy hóa và giúp cho thị lực hoạt động tốt hơn.

Cụ thể, trong mỗi 100gr lá bạc hà gồm các chất dinh dưỡng như sau:

• Năng lượng: 70 kcal
• Nước: 78.65g
• Carbohydrate: 14.89g
• Chất đạm: 3.75g
• Chất béo: 0.94g
• Chất xơ: 8g
• Vitamin C: 31.8mg
• Vitamin B: 0.082mg vitamin B1, 0.266mg vitamin B2, 1.706mg vitamin B3,…

Ngoài ra, lá bạc hà còn chứa nhiều chất khoáng như: 243mg canxi, 5.08mg sắt, 80mg magie, 73mg phốt pho, 569mg kali,…

3. Tác dụng của lá bạc hà

Lá bạc hà có những tác dụng sau mà bạn không thể bỏ qua khi sử dụng, như:

Cải thiện hội chứng ruột kích thích

Hội chứng ruột kích thích, viết tắt IBS, là một loại rối loạn tiêu hóa rất phổ biến hiện nay, biểu hiện như đầy hơi, chướng bụng, đau dạ dày và làm thay đổi thói quen đi tiêu.

Việc điều trị IBS thường phải dùng thuốc và thay đổi chế độ ăn uống, trong đó việc sử dụng dầu bạc hà cũng được xem là phương thuốc thảo dược rất hữu ích. Vì trong bạc hà có chứa tinh dầu, hỗ trợ giảm bớt các triệu chứng IBS:

Theo kết quả phân tích từ 9 cuộc nghiên cứu, diễn ra trên 700 bệnh nhân bị IBS cho thấy: việc uống viên nang dầu bạc hà đã cải thiện được một số triệu chứng bệnh IBS đáng kể so với việc dùng viên nang giả dược.

Trong một nghiên cứu khác chứng minh thêm: 75% bệnh nhân khi dùng dầu bạc hà trong 4 tuần đã cải thiện được các triệu chứng IBS, nhiều hơn so với 38% bệnh nhân sử dụng giả dược.

Giảm các vấn đề về tiêu hóa

Tinh dầu từ lá bạc hà có thể thúc đẩy quá trình di chuyển của thức ăn trong dạ dày, nhờ đó mà giảm đi các triệu chứng khó tiêu và đầy hơi.

Thậm chí, trong một cuộc thử nghiệm lâm sàng ở những người bị chứng khó tiêu còn cho thấy thêm: khi sử dụng viên nang có thành phần dầu bạc hà và dầu caraway cũng sẽ có tác dụng như việc dùng một số loại thuốc để điều trị chứng khó tiêu, nhất là cải thiện tình trạng đau dạ dày.

Cải thiện chức năng của não bộ

Ngửi mùi thơm của tinh dầu bạc hà có thể giúp bạn cải thiện trí nhớ và sự tỉnh táo. Nghiên cứu diễn ra trên 144 người trưởng thành trẻ tuổi cho thấy: việc ngửi mùi thơm của tinh dầu bạc hà chỉ trong vòng 5 phút trước khi kiểm tra, kết quả cho thấy trí nhớ được cải thiện đáng kể.

Nghiên cứu khác chứng minh thêm: việc ngửi tinh dầu bạc hà trong khi lái xe sẽ góp phần làm tăng sự tỉnh táo và giảm cảm giác mệt mỏi, lo lắng.

Hơn nữa, trong một nghiên cứu khác còn chứng minh thêm: hương thơm của dầu bạc hà còn tác dụng trong việc tăng thêm sinh lực để cơ thể không có cảm giác mệt mỏi mà vẫn không gây ảnh hưởng đến các hoạt động chức năng của não.

Giảm đau khi cho con bú

Phụ nữ đang cho con bú, có thể sử dụng tinh dầu bạc hà dưới nhiều hình thức khác nhau để điều trị các vết nứt và tình trạng đau núm vú.

Đây là kết quả của cuộc nghiên cứu đã được tiến hành trên nhiều bà mẹ đang trong giai đoạn cho con bú và thoa nhiều dạng dầu bạc hà khác nhau lên vùng da – xung quanh núm vú sau mỗi lần cho con bú. Họ có thể sử dụng tinh dầu chuyên dụng hoặc pha tinh dầu bạc hà nguyên chất với nước hoặc một hợp chất gel có lợi khác.

Ngoài ra, việc thoa tinh dầu bạc hà còn cho thấy hiệu quả hơn so với việc dùng sữa mẹ vắt ra trong việc ngăn ngừa tình trạng nứt núm vú, xuất hiện quầng vú và giảm đau núm vú. Chẳng hạn, như kết quả nghiên cứu được tiến hành trên 216 bà mẹ đang cho con bú, chỉ ra rằng: việc bôi gel bạc hà trị nứt núm vú hiệu quả hơn so với việc dùng thuốc mỡ lanolin và giả dược.